We hebben het vlaggen, of liever ik heb het vlaggen: corona. We zitten al anderhalf jaar binnen dus een weekje quarantaine zou vlug verteerd moeten zijn. Maar toch lopen we hier de muren op. Binnen zitten wanneer de rest van de wereld leuke sociale activiteiten bezigt is immers een ander verhaal dan binnen zitten tijdens een lockdown wanneer de mensheid nog vreest voor het einde van de wereld. 'Toevallig' heeft de kleine Theodoor tijdens elke gezinsmaaltijd de mond vol van het ‘èba’ (zwembad) of de ‘diedietuit’ (dierentuin) waar hij naartoe wil. (Dit hebben we vast zelf uitgelokt door tijdens elke gezinsmaaltijd te spreken over de plaatsen waar we momenteel niet naartoe mogen gaan.)
Dus is het een goed moment om te werken aan mijn blog, dat geesteskind dat de laatste maanden te weinig aandacht kreeg. Ondergesneeuwd ten voordele van het natuurlijke kind dat binnen in mijn buik al 32 weken aan het groeien is en naar verwachting het levenslicht zal zien half november…
Later schrijf ik hier nog wel over hoe we zijn omgegaan met die onverwachte zwangerschap en hoe bijzonder gezegend het ons heeft doen voelen (hoewel we een nieuwe huilbaby niet zien zitten, frankly). Vandaag wil ik het hebben over thuisonderwijs.
Op 14 augustus vond immers een thuisonderwijsdag plaats ten huize van Ons Thuis, en naar aanleiding van de verrijkende gesprekken en uiteenzettingen aldaar hebben de echtgenoot en ik onze aanpak doorgelicht en hier en daar wat bijgeschaafd. Hieronder een verslagje.
Huisonderwijs: loodzwaar en grensverleggend
Inspirerend voor mij was zeker het veteranenkoppel dat al twintig jaar thuisonderwijs op zijn conto heeft staan. Aan huisonderwijs in het middelbaar hebben zij zich tijdens die krijgsperiode ook gewaagd. Zoals altijd spreekt dat me aan: als het op het randje van onmogelijk lijkt te zijn, wil ik het zéker proberen.
In dit verband wil ik graag een reflectie van Eleonor weergeven, gastblogger op deze website. Zij omschreef thuisonderwijs als volgt:
Inderdaad. Waarom de Himalaya beklimmen als je ook thuisonderwijs kunt geven? Waarom een marathon lopen als je ook de baldadigere optie hebt om open te staan voor het leven (en de avonturen vandien te trotseren van een huis vol kleine kinderen)?
Het voorzegde koppel baseerde zich voor hun uiteenzetting op het boek The Well-Trained Mind, dat een leidraad bevat om het eeuwenoude klassieke onderwijs concreet in je woonkamer/klaslokaal te brengen. Enkele elementen die ik eruit heb meegenomen zijn:
Een grote aandacht voor geschiedenis en algemene cultuur vanaf de jonge jaren
Memoriseren, argumenten distilleren, debatteren zijn belangrijk
In het Grammatica stadium*: een grondige basis leggen, echt ‘trainen’ op de basisvakken rekenen, schrijven, lezen etc
*Klassiek onderwijs wordt onderverdeeld in de volgende perioden: Grammatica (6-9 jaar), Dialectica (10-13 jaar), en Retorica (14-17 jaar).
Het was fantastisch om te zien wat dat gezin op educatief vlak allemaal had verwezenlijkt.
Iemand vroeg ‘Hoe vind je tijd voor persoonlijke ontplooiing tijdens die intensieve jaren van thuisonderwijs, zodat je jezelf op den duur niet opeet uit frustratie?’. Het antwoord vond ik eerlijk en daarom inspirerend: 'In die periode was er voor ons niet veel tijd voor andere projecten.' Het is met andere woorden echt een offer dat je brengt voor je gezin.
Deed me denken aan volgend geweldig citaat: 'Good things come from sacrifices and sacrifices require giving up good things.'
Zelf onderwijs geven als roeping
Een belangrijk aspect aan thuisonderwijs werd op de bijeenkomst (toevallig) niet belicht. Namelijk het besef dat thuisonderwijs een roeping is, en dat God desgevallend ook de genade verleent om die mogelijk te maken. Roeping wil zeggen genade. Wil van God equals de bovennatuurlijke bijstand om het te doen. In de woorden van de Zalige Edward Poppe:
'Die grote modernen (de opvoedkundige meesters van het tijdperk waarin Poppe dit schrijft, namelijk begin 21ste eeuw: Friedrich Förster, William James, Baden Powell, Montessori) kennen de genade niet of houden er in de praktijk te weinig of geen rekening mee. En wat is een godsdienstige opvoeding, die geen rekening houdt met de genade? Een veld zonder dauw en zonder regen, een akker duchtig omgeploegd en rijk bezaaid, waarop nooit de zon schijnt. Het echt christelijk leven kan er niet gedijen.
Ons christelijk jeugdland is zonneland! Onze zon is de Hostie! Haar stralen zijn de genade. Zij gieten hoger licht en groeikracht over ons opvoedingsveld. Wij ook zullen ploegen en zaaien, o ja, maar de Hostie zal wasdom aanbrengen. Wij zullen Jezus eerst in ons laten groeien. Wij zullen “Jezus vormen” in onze kinderen “door Jezus”.'
(Catechese en Opvoeding, november 1921)
In het beslissingsproces om voor thuisonderwijs te kiezen én in de organisatie van de praktische kant (uurroosters uitwerken, materiaal aanschaffen) zou dat beginsel moeten centraal staan. De genade zou de voornaamste bron zijn waaraan we ons als huisjuf moeten laven en van waaruit we moeten leven. En toch dreigen we die evidentie in het gewoel van het leven steeds opnieuw te vergeten…
Ons 2021-2022 klasje: Theodoor (2,5 jaar), Mathilde (bijna 4 jaar), Edward (volgende week 1 jaar).
Wijzigingen aan onze aanpak
Nog enkele kortere zaken.
- Een gezin getuigde over het memoriseren van poëzie als element van hun huisschool. Memorisatie is volgens mij ontzettend waardevol en daarom zijn we sinds enkele weken gestart met het dagelijks opzeggen van een versje en zingen van een liedje dat we dan uit het hoofd leren (oké, de echte reden is dat ik materiaal achter de hand wil hebben voor het obligate kleuter-voordrachtmoment op Nieuwjaar).
- Het laatste kleuterjuffentaboe is gesneuveld. We doen nu dagelijks een dansje, dat past in het thema waarover we leren (en dat ik tot nu toe gewoon zelf in mekaar heb gestoken, mits inspiratie op YouTube). Het idee om ons bezig te houden met bewegingen op muziek sluimerde al langer: ik denk dat het goed is voor de lichaamsgewaarwording en -coördinatie van kleuters (dus het is geen toeval dat kleuterscholen het zo dikwijls aanbieden). Kleuterleidster is nu niet echt iets wat in mijn DNA zit en ik voel me dan ook ferm belachelijk terwijl we het aan het doen zijn. Maar de kinderen vinden het ge-wel-dig. Op vrijdag doen we een ‘opvoering voor papa’ en dat heeft blijkbaar al legendarische beelden opgeleverd (ik ben er nog niet klaar voor om te durven kijken). Ik ben alleszins blij dat het nu een structureel element is van onze aanpak.
- Ongelukkig genoeg is de trend in het reguliere onderwijs dat kinderen steeds minder zelf moeten schrijven (bijvoorbeeld één woord in een invulboek in plaats van een hele zin in een schriftje). Voornemen om te laten trainen op schrijven zoals op sommen, door dictees, opstellen, met ‘blanco’ schriftjes werken die het kind van A tot Z zelf moet opbouwen enzovoort.
- Een ouderpaar dat zelf heel getalenteerd is in muziek heeft me geïnspireerd om de liefde en waardering voor muziek al van jongsaf te proberen overdragen. Ik heb wat zitten brainstormen over de manier waarop ik dat zou kunnen aanpakken bij heel jonge kinderen zoals bij ons. Het resultaat is voor de volgende blogpost...
- In the pipeline: opzetten van een thuisonderwijsgroep voor structureel afspreken mama's / sociaal contact kinderen. Kandidaten om aan te sluiten: neem gerust contact op!
Aan iedereen die erbij was: dank je wel, en tot binnenkort, voor een minder viraal geladen post,
Linde
Heeft deze post je geholpen of aangesproken? Klik dan op het hartje. Doorsturen en delen is zeer gewaardeerd! Volg me op instagram en facebook.
Comments