Waarschuwing: deze blogpost bestaat volledig uit politiek incorrecte ideeën. De lezer die hem tot het einde leest en “CORRUPTIO OPTIMA PESSIMA EST” sms't naar het nummer 0477 39 30 72, ontvangt een rozenkrans van de goddelijke barmhartigheid.
Afgelopen maand heb ik veel nagedacht over het leven na de dood. De christenen onder u weten waarom: het was de maand november, het kerkelijk jaar loopt dood (Advent is immers het begin van een nieuw kerkelijk jaar), en onze pedagogisch fijngevoelige Moeder Kerk vindt het passend ons dan te doen nadenken over onze persoonlijke dood, plus wat ermee in verband staat: het oordeel, de hel en de hemelse glorie. Deze vier zaken worden traditioneel aangeduid als de uitersten van de mens.
Het Laatste Oordeel door Giotto, in de Cappella degli Scrovegni in Padua
En het is zeer, zeer raadzaam om die uitersten dikwijls te overwegen.
Waarom?
Omdat we moeten leven met het doel duidelijk voor ogen. Zoals een oud Chinees gezegde zegt, “degene die weet waar hij heengaat, heeft meer kans om er te geraken dan degene die niet weet waar hij heengaat”.
Dat klopt: als we niet weten wat onze bestemming is, hoe denken we er dan te geraken? In mijn leven als moeder vind ik het altijd een grote hulp om een soort “eeuwigheidsperspectief” aan te nemen – ik overdrijf, want een eeuwigheidsperspectief ligt niet in onze macht, maar we kunnen wel zoveel mogelijk onze beslissingen en de huidige omstandigheden proberen te plaatsen in een perspectief van meerdere jaren en aldus kortzichtigheid vermijden (een goed voorbeeld is het hebben van een nieuw kind: zoals Jennifer Fulwiler in haar boek One Beautiful Dream schrijft; op het moment zelf denk je alleen aan de slapeloze nachten en zwangerschapsongemakken die zullen volgen, maar je denkt niet aan datzelfde kind dat je tachtig jaar later bloemen zal brengen in het ziekenhuis).*
*Deze ontwaarding van het vergankelijke doet me denken aan een passage uit een boek van Constanza Miriano, die ik zeer toepasselijk op mezelf vond:
“Vanaf het begin begreep ik dat ik een verkeerde weg was ingeslagen. Het was als een blikseminslag, toen ik op de school voor journalistiek gepassioneerd aan de directeur – een enorme manager van de Rai – mijn overtuigde theorie uitlegde van het geringe belang om het nieuws tijdig te brengen. ‘Wat maakt het in het licht van de eeuwigheid uit of je een nieuwsitem in de eerstvolgende uitzending van het journaal brengt?’ In de blik vol verdraagzaamheid van de directeur, zag ik nauwgezet mijn foto verschijnen met daarboven het stempel VERANTWOORDELIJK VOOR DE KOPIEËN.” – Constanza Miriano, Trouw en sterf voor haar. Echte mannen voor vrouwen zonder angst, ’s Hertogenbosch, Betsaida, 2015, 23
Een krachtig geloof in hemel en hel brengt ons er bovendien toe om het leed in het huidige leven te dragen op een manier die menselijk gezien onbegrijpelijk is. De heiligen waren in staat tot heldhaftige daden, waarom? Door hun stevig verankerd geloof in de eeuwigheid. Neem het Pakistaanse koppel Shabaz Masih en Shama Bibi. Op 4 november 2014 werden zij in de provincie Punjab in Pakistan levend verbrand omwille van hun geloof in Christus, ze werden in een oven geworpen waarin op dat moment bakstenen gebakken werden. Dertig en vierentwintig jaar oud waren ze, en ze lieten drie kinderen achter, en Shama was op dat moment zwanger van haar vierde. (Ik denk dat ik de oven maar eventjes uitbreek wanneer de huisonderwijsinspectie langskomt.)
Zonder hemel en hel wordt het christendom iets hopeloos horizontaals: dan is het alfa en omega van het leven de vooruitgang in deze materiële wereld, en wordt de Kerk gereduceerd tot een ngo voor de verbetering van de levensomstandigheden.
Als er iets is waarover het in de preekstoel vandaag niet meer gaat, is het de mogelijkheid tot eeuwige verdoemenis.
Ten onrechte, geloof ik.
En de voornaamste reden is het Woord van God zelf.
Ik probeer dagelijks het Evangelie te lezen, en het valt me op precies hoe vaak Onze Heer spreekt over het oordeel. Het is harde taal (bijna de helft van de parabels hebben te doen met zielen die naar de hel gestuurd worden), voor ons soms moeilijk te begrijpen. Maar we mogen Zijn woorden niet wegwuiven. Het gaat me om het hanteren van dezelfde “proportie en balans” als degene die Onze Lieve Heer zelf hanteerde. Ja, we spreken over de zorg voor zieken en armen, maar ook over de noodzakelijke en urgente redding van onze ziel. Als de hel geen realiteit is, waarvan is Christus ons dan komen verlossen? Het geloof houdt geen steek meer.
Nu, ik kan goed begrijpen dat de hedendaagse mens denkt dat, als er al een leven is na de dood, de ziel automatisch in een toestand van gelukzaligheid gebracht wordt. Over "sterretjes aan de hemel" en “al bij God zijn”, en “op ons neerkijken vanuit de hemel“, u en ik kennen het wel – in mijn vage notie van het hiernamaals was dat vroeger ook wel wat ik geloofde.
Jan Van Eyck, De Kruisiging, Het Laatste Oordeel
Als er al een hel is, dan zullen met andere woorden hoogstens Hitler en Stalin zich hierin bevinden. Als moderne mensen denken wij ongeveer zo: “Ga binnen door de brede poort; want de weg die naar de hemel leidt is wijd en breed, en velen zijn er die hem inslaan. Hoe nauw toch is de poort en hoe smal de weg die naar de ondergang voert, en weinigen zijn er die er zich op bevinden.”
Laten we hiertegenover de woorden van Christus plaatsen:
“Gaat binnen door de nauwe poort; want de weg die naar de ondergang voert is wijd en breed, en velen zijn er die hem inslaan. Hoe nauw toch is de poort en hoe smal de weg die voert naar het leven, en weinigen zijn er die hem vinden.” (Mt. 7:13-14, onderdeel van de Bergrede)
Deze poster wil ik op ons toilet hangen.
In navolging van de doctor angelicus Thomas van Aquino, geloof ik dat er slechts een minderheid van de zielen gered wordt.
Als we dit niet begrijpen, komt dit volgens mij doordat we niet genoeg vatten hoe ernstig de zonde is.
En zeker vandaag, nu de mensen zich niet storen aan God en zijn wetten. We moeten inzien dat God de bron is van het leven; zich afsnijden van God is zijn eigen dood veroorzaken.
Het valt me op dat er nog nooit zo weinig geloof was in de maatschappij… en tegelijk lijkt de hemel makkelijker te bereiken dan ooit?
Maar, zo zal u opwerpen, het lot van de koeien die sterven op deze aarde is “de aarde”, hoe kan het lot van ons, mensen, dan zoveel gruwelijker zijn?
Het antwoord is “Corruptio optima pessima est”: het bederf van de besten wordt het slechtste.
We zijn gemaakt voor iets veel groters dan koeien, onze ziel is voorbestemd voor een heerlijke plaats!
Hierboven: Het Laatste Oordeel van de Duitse schilder Stefan Lochner uit 1435. Niet zelden wordt een beetje meewarig gedaan over de middeleeuwers, die toch erg bijgelovig waren en leefden in een overdreven angst voor de hel.
En wat als hun geloof nu eens juist was, en dat van ons verkeerd?
Vandaag menen sommigen dat het eeuwig vuur waarover Jezus spreekt symbolisch op te vatten is, en gewoon een verderzetting is van moeilijke momenten op aarde. Ik kan begrijpen dat niemand voor eeuwig zou willen kijken naar een televisieprogramma dat door Ingeborg gepresenteerd wordt… maar laten we gewoon de overgeleverde wijsheid van de heiligen volgen.
Bijvoorbeeld Catharina van Siena, die in haar boek De Dialoog schrijft: “Als de arme mensen maar konden vermoeden wat het vagevuur of de hel zijn, dan zouden ze liever sterven dan die kwellingen ook maar één dag verdragen.” Augustinus (over het vagevuur): “Maar het is zeker dat dat reddende vuur verschrikkelijker zal zijn dan alle pijn die de mens gedurende een leven zou kunnen verdragen.” Teresa van Avila: lees het hier. Recenter (1917) geven de herdertjes van Fatima een afschrikwekkend verslag van de hel die Onze Lieve Vrouw hen had doen zien. Het is niet iets uit het verleden.
Begrijp me niet verkeerd: God is geen soort van jager die er op uit is om ons te “pakken” wanneer we het het minst verwachten. Eerder andersom. Een heilige uit de vorige eeuw, Josemaría Escrivá, heeft God vergeleken met een tuinier die zijn bloemen met liefde verzorgt, en ze plukt wanneer ze op hun mooist zijn.
Dus, lezer die nog steeds niet heeft weggeklikt: goed afgeschrikt en zin om voor altijd in een hoekje weg te kruipen? Prima, ik ben in mijn opzet geslaagd.
Grapje.
Een blog over de hel moet noodzakelijk eindigen met een uiteenzetting over de goddelijke barmhartigheid. In de vorige eeuw gebruikte Onze Heer de H. Zuster Faustina uit Polen om aan de wereld bekend te maken dat er geen grenzen zijn aan Zijn barmhartigheid. Er is geen zondaar die niet door God vergeven kan worden. Geen persoon is hopeloos. Sterker nog, God verlangt dat we ons door hem laten vergeven, vooral in het sacrament van de biecht.
Enkele citaten uit het dagboek van Zr. Faustina:
“Laat de zwakke, zondige ziel niet bevreesd zijn om tot Mij te naderen, want zelfs al had ze meer zonden dan er zandkorrels op de wereld zijn, dan zullen die allemaal in de onmetelijke diepten van Mijn barmhartigheid verdrinken.” (Faustina Kowalska, Ik ben geheel de Uwe. Bloemlezing uit haar dagboek, De Boog / Betsaïda, Utrecht, 2020, 37)
De enige voorwaarde is dat we ons openstellen voor God:
“Er zijn zielen die zowel Mijn genaden verachten als al de bewijzen van Mijn liefde. Ze willen Mijn roepstem niet horen, maar gaan voort naar de afgrond van de hel. Het verlies van deze zielen stort Mij in een dodelijk verdriet. Alhoewel Ik God ben, kan Ik zo’n ziel niet helpen omdat ze Mij versmaadt. Omdat ze een vrije wil heeft, kan ze Mij verachten of liefhebben. Vertel jij, die de uitdeelster van Mijn barmhartigheid bent, aan de hele wereld over Mijn goedheid en zo zul je Mijn hart vertroosten.” (Ibid., 55-56)
Men moet goed begrijpen dat de tijd van de barmhartigheid nu is. De tijd om lief te hebben, de tijd om ons te bekeren, de tijd om onze man te vergeven omdat hij alweer drie minuten niet luistert naar ons verhaal, is nu. Het is een soort basale orde: men moet niet werken wanneer het nacht is. Men moet werken wanneer het dag is. Nu geeft God ons telkens nieuwe kansen, nu kunnen we genoegdoen voor onze zonden. Op het moment dat we sterven, is het te laat. Dan kunnen we niet vragen om een tweede leven. Op het moment van het oordeel is het de tijd van de rechtvaardigheid.
Moge die gedachte ons aanzetten om altijd voor het goede te kiezen, zelfs in de kleinste zaken, om elke zonde te vermijden, zelfs een kleine, uit liefde voor onze Schepper en Verlosser.
Volgende blog: De Hemel Voor Beginners, vier voorwaarden om er te geraken.
Deze blogpost is geïnspireerd op de reeks video’s La vie après la mort, die gratis te bekijken zijn op lavieapreslamort.fr.
Tot binnenkort!
Linde
Heeft deze post je geholpen of aangesproken? Klik dan op het hartje. Heb je vragen, bekommernissen, heb ik iets op een ongelukkige manier uitgedrukt: contacteer me via alle mogelijke kanalen. Doorsturen en delen van de blog wordt zeer gewaardeerd. Volg me op instagram en facebook.
Comments